Yatırım fonu, birçok yatırımcının parasını bir havuzda toplayarak profesyonel yöneticiler tarafından çeşitli varlıklara yatırım yapan bir araçtır. Bireysel hisse senedi almak yerine fon almak, anında çeşitlendirme sağlar.

**Sepet Yapmanın Avantajları:** • Risk dağılımı: Tek varlığa bağımlılık azalır • Profesyonel yönetim: Uzmanlar sizin yerinize karar verir • Düşük başlangıç: 100 TL ile bile başlayabilirsiniz • Likidite: Çoğu fon 1-2 günde nakde çevrilebilir

**Türkiye'deki Fon Türleri:** • Hisse Senedi Fonları (Yüksek risk, yüksek getiri potansiyeli) • Tahvil/Bono Fonları (Düşük risk, istikrarlı getiri) • Karma Fonlar (Orta risk, dengeli) • Para Piyasası Fonları (En düşük risk) • Altın Fonları (Enflasyon koruması)

Yatırım sepetinizi oluşturmadan önce risk toleransınızı belirlemelisiniz. Bu, yaşınıza, gelirinize, yatırım sürenize ve psikolojik dayanıklılığınıza bağlıdır.

**Yaşa Göre Basit Formül:** Hisse oranı = 100 - Yaşınız • 25 yaşında: %75 hisse, %25 tahvil • 40 yaşında: %60 hisse, %40 tahvil • 55 yaşında: %45 hisse, %55 tahvil

**Risk Profilleri:**

**Muhafazakar (Düşük Risk):** • %20 Hisse Fonu • %50 Tahvil Fonu • %20 Para Piyasası • %10 Altın Fonu

**Dengeli (Orta Risk):** • %40 Hisse Fonu • %30 Tahvil Fonu • %20 Karma Fon • %10 Altın Fonu

**Agresif (Yüksek Risk):** • %60 Hisse Fonu • %20 Tahvil Fonu • %10 Karma Fon • %10 Altın/Emtia Fonu

Binlerce fon arasından doğru seçimi yapmak için şu kriterleri değerlendirin:

**1. Yönetim Ücreti (TER - Toplam Gider Oranı)** • Düşük ücretli fonları tercih edin • %1 ücreti fark, 20 yılda %20 getiri kaybı demek • Endeks fonları genellikle daha ucuz

**2. Geçmiş Performans** • Son 3-5 yıllık getiriye bakın • Karşılaştırma ölçütünü (benchmark) yenmiş mi? • Sadece geçmiş performans gelecek garantisi değil

**3. Fon Büyüklüğü** • Çok küçük fonlardan kaçının (likidite riski) • 100 milyon TL üzeri fonlar daha güvenli

**4. Yönetici Deneyimi** • Fon yöneticisinin geçmişini araştırın • Uzun süredir aynı yönetici = İstikrar

**5. Yatırım Stratejisi** • Fon ne tür varlıklara yatırım yapıyor? • Strateji sizin hedeflerinizle uyumlu mu?

**Başlangıç Portföyü (10.000 TL):** • 4.000 TL - BIST 100 Endeks Fonu • 3.000 TL - Kamu Tahvil Fonu • 2.000 TL - Altın Fonu • 1.000 TL - Para Piyasası Fonu

**Orta Düzey Portföy (50.000 TL):** • 15.000 TL - BIST 100 Endeks Fonu • 10.000 TL - Hisse Senedi Fonu (Aktif Yönetim) • 10.000 TL - Özel Sektör Tahvil Fonu • 8.000 TL - Kamu Tahvil Fonu • 5.000 TL - Altın Fonu • 2.000 TL - Para Piyasası Fonu

**İleri Düzey Portföy (100.000 TL+):** • 25.000 TL - BIST 100 Endeks Fonu • 15.000 TL - Sektörel Hisse Fonu (Teknoloji/Banka) • 10.000 TL - Yabancı Hisse Fonu • 20.000 TL - Tahvil Fonu Karması • 15.000 TL - Karma Fon • 10.000 TL - Altın/Emtia Fonu • 5.000 TL - Para Piyasası (Acil rezerv)

Dollar Cost Averaging (DCA) veya Türkçesiyle "Düzenli Yatırım", piyasa zamanlaması yapmak yerine her ay sabit miktarda yatırım yapmaktır.

**Nasıl Çalışır:** • Her ay 1.000 TL yatırım yapın • Fiyat düşükken daha fazla birim alırsınız • Fiyat yüksekken daha az birim alırsınız • Ortalama maliyetiniz dengelenir

**Örnek (12 Aylık):** Ay 1: 1.000 TL / 10 TL = 100 birim Ay 2: 1.000 TL / 8 TL = 125 birim (fiyat düştü) Ay 3: 1.000 TL / 12 TL = 83 birim (fiyat çıktı) ... Toplam: 12.000 TL yatırım, ortalama maliyet optimize edilmiş

**Otomatik Yatırım Talimatı:** Çoğu banka ve aracı kurum, maaş gününde otomatik fon alımı yapmanıza izin verir. Bu, disiplini garantiler ve duygusal kararları engeller.

**1. Geçmiş Performansa Aşırı Güvenmek** "Geçen yıl %50 kazandırmış" diye fon almak hata. O performans tekrarlanmayabilir.

**2. Çok Sık Alım-Satım** Her dalgalanmada fon değiştirmek, işlem maliyetlerini artırır ve getiriyi düşürür.

**3. Tek Fona Yatırım** Tüm paranızı tek fona koymak, çeşitlendirme avantajını yok eder.

**4. Yönetim Ücretlerini Görmezden Gelmek** %0.5 vs %2 ücret farkı, 20 yılda servetinizin %25'ine mal olabilir.

**5. Kısa Vadeli Düşünmek** Yatırım fonu en az 3-5 yıllık perspektifle değerlendirilmeli.

**6. Panik Satışı** Piyasa düştüğünde satmak, zararı realize etmek demek. Düşüşler, ucuza alım fırsatıdır.